Tuatusi Faaletino
#1 Shell Camp Owerri, Nigeria
O le malamalama lautele e maua ai e tagata matutua se alalaupapa i le va o latou olaga i aso taitasi ma le lalolagi atoa.
E fa'afiafia atili ai talanoaga ma le faia o fa'ai'uga ma tu'uina atu ia i latou se manatu sili atu i le suiga o le lalolagi i taimi uma.
Ole tala lea e fa'aulu ile pito i luga ole malamalama lautele Fesili ma Tali mo Tagata Matutua.
Leai. | Toto | tali |
---|---|---|
1 | Ou te tautala e aunoa ma se gutu ma faalogo e aunoa ma taliga. O ai a'u? | O se fai'ai |
2 | O le tele e te aveina, o le tele foi lea o lou tuua. O a a'u? | Tulagavae |
3 | O le a le mea e tasi i le minute, faalua i le minute, ae le o le afe tausaga? | Le mataitusi 'M' |
4 | O a mea e iai ki ae le mafai ona tatala loka? | Se piano |
5 | O le a le fatu e le tata? | Se artichoke |
6 | Ou te le o ola, ae e mafai ona ou tuputupu ae; E leai ni o’u mama, ae ou te manaomia le ea; E leai so'u gutu, ae o le vai e oti ai a'u. O a a'u? | O se afi |
7 | O le a le mea e ma'ale'ale e ta'e ai lona igoa? | fīlēmū |
8 | O le a le mea e muamua mai i luma o le faititili? | uila |
9 | O le a se sapalai e le uma o tusi ae amata gaogao? | Se pusameli |
10 | O le a lau mea, ae e sili atu ona faaaoga e isi nai lo oe? | lou igoa |
11 | Ua ave aʻu mai se maina, ma tapunia i totonu o se pusa laupapa, lea e le mafai ona ou tatalaina mai ai, ae e toetoe lava o tagata uma e faʻaaogaina aʻu. O a a'u? | penitala ta'i |
12 | Ou te le ola, ae ua ou tuputupu ae; E leai ni o'u mama, ae ou te manaomia le ea. O a a'u? | O se laau |
13 | O le a se ulu, se si'usi'u, ae leai se tino? | Se tupe siliva |
14 | O le a le mea e tumu i pu ae o loʻo i ai pea le vai? | Se omomi |
15 | O le tagata na te faia, fa'atau atu. E le fa'aaogaina e le tagata na te fa'atauina. O le tagata e fa'aaogaina e le'i iloa o lo'o fa'aaogaina. O le a lena? | Se pusa oti |
16 | O le a le mea e sau ae e le alu i lalo? | Lou tausaga |
17 | E le o a'u ose pusi po o se lago, ae ou te fiafia e pisapisao. O a a'u? | Se logo faitotoa |
18 | O le a le mata e tasi ae le mafai ona vaai? | Se nila |
19 | O le a le mea o lo'o i ou luma i taimi uma ae le mafai ona va'aia? | Le lumanaʻi |
20 | O le fea mataitusi o le alafapeta e tele vai? | Le mataitusi 'C' (sami) |
Leai. | fesili | tali |
---|---|---|
1 | O le fea atunuu na talimalo i Taaloga Olimipeka i ona po nei i le 1896? | Greece |
2 | I le peisipolo, e fia ni fa'avae i luga o le malae? | Fa |
3 | O le fea taaloga e ta'ua o le “The King of Sports”? | Soka (Sokalaka) |
4 | O le a le umi o se malafoni masani? | 42.195 km pe 26.219 maila |
5 | O le fea taaloga e te faia ai le Fosbury Flop? | Maualuga maualuga |
6 | O le fea atunuu e ta'ua o le All Blacks i le lakapi? | Niu Sila |
7 | E toafia tagata taaalo i se au soka masani? | Sefulu ma le tasi |
8 | O le fea ta'amilosaga tenisi Grand Slam o lo'o faia i luga o le malae omea? | French Open |
9 | O le fea taaloga e te manumalo ai i le Ryder Cup? | kolifi |
10 | O le a le taaloga a le atunuu o Iapani? | Piiga Sumo |
11 | O ai le tama fusu sa ta'ua “Le Sili” ma le “Le Siamupini a Tagata”? | Muhammad Ali |
12 | E fia ni mama o iai i le fuʻa a le Olimipeka? | Lima |
13 | O fea taaloga e mafai ona e sikoa ai se “birdie”, “aeto”, po o le “albatross”? | kolifi |
14 | O le a le foliga o le polo lakapi faapolofesa? | faʻafua |
15 | O ai le tagata taalo NBA na maua le igoa tauvalaau "Air"? | Michael Jordan |
16 | O le fea taaloga o loo faaaogaina ai faaupuga “faasao” ma le “tu’i”? | bowling |
17 | O le fea taaloga e ta'ua o le “The Royal Game”? | siese |
18 | O le fea ta'aloga o lo'o fa'aalia ai upu "alofa", "deuce", ma le "match point"? | tēnisi |
19 | O ai e umia le 100m matati'a a le lalolagi mo le tamo'e e pei o la'u fa'afouga mulimuli? | Usain Bolt |
20 | O le fea taaloga vai e iai tulaga e pei o le pu ma le avetaavale? | Vai Polo |
Leai. | fesili | tali |
---|---|---|
1 | O le fea pepa ua manatu o le faavae o Amerika faatemokalasi? | O le Faavae o le Iunaite Setete |
2 | O ai le uluai tamaitai Palemia o Peretania? | Margaret Thatcher |
3 | O le fea talitonuga fa'apolokiki e lagolagoina se sosaiete e leai ni vasega? | Komunisi |
4 | O le ā le faalapotopotoga i le lalolagi aoao e iai lana galuega autū o le faatumauina o le filemu? | Malo Aufaatasi (UN) |
5 | O le a le tausaga na filifilia ai Nelson Mandela e avea ma Peresetene o Aferika i Saute? | 1994 |
6 | O le ā le uiga o le pule e iai le pule ma le pule? | Autocrat poʻo le Dictator |
7 | O le ā le “Taua Malūlū” sa avea ma feeseeseaʻiga faapolotiki ma faafitafita ina ua uma le Taua Lona Lua a le Lalolagi? | US ma USSR |
8 | O ai na tusia le tusi faapolotiki ua taʻua o le “Alii”? | Niccolò Machiavelli |
9 | O a mea o lo'o fa'atusalia e lanu o le fu'a Farani? | Saolotoga, Tulaga Tutusa, ma Usoga |
10 | O ai le Peresetene o Amerika na tuuina atu le Lauga a Gettysburg? | Aperaamo Lincoln |
11 | O le ā le faaupuga e faasino i le ulu o sauniga o se atunuu, e pei o se tupu? | Ao o le Malo |
12 | O ai ua ta'ua na fa'avaeina le Non-Aligned Movement i le taimi o le Cold War? | Jawaharlal Nehru |
13 | O le fea atunuu na tuuina atu ai le Magna Carta? | Egelani |
14 | O le ā le talitonuga e unaʻia le saʻolotoga o tagata taʻitoʻatasi ma pulega faatapulaaina? | Liberalism |
15 | O ai le tusitala o le “The Communist Manifesto”? | Karl Marx & Friedrich Engels |
16 | O le a le faaupuga e faasino i le faiga o tulafono e lua fale? | Bicameral |
17 | O le fea atunuu ua ta'ua o le “Land of the Rising Sun” i upu faapolokiki? | Iapani |
18 | O le “Papa Berlin” na tuueseese ai Sasaʻe ma Sisifo o le ā le aai? | Berlin |
19 | O ai le tama'ita'i muamua na filifilia fa'atemokalasi o le ulu o le setete i Aferika? | Sirimavo Bandaranaike (Sri Lanka)* |
20 | O le a le laumua o Ausetalia, lea e faia ai faaiuga faaupufai? | Canberra |
NB: Sri Lanka o loʻo faʻafanua faʻafanua i Asia i Saute ae e masani ona mafaufauina i se lautele lautele ona o ona fesoʻotaʻiga faʻasolopito.
O Sirimavo Bandaranaike moni lava o le palemia tamaitai muamua i le lalolagi. Ae peitai, afai o le fesili e matua faatatau tonu lava i le konetineta o Aferika, o le tali e tatau o Ellen Johnson Sirleaf o Liberia.
Leai. | fesili | tali |
---|---|---|
1 | O ai na tusia le tusi faʻatau sili ona faʻatau atu "Men Are from Mars, Women Are from Venus"? | John Gray |
2 | I le mafaufau, o le a le uiga o le fefe tele i le tautinoga? | Gamophobia |
3 | O le fea hormone e taʻua o le "hormone alofa"? | oxytocin |
4 | O le a le fa'amatalaga e fa'amatala ai le mea na tupu pe a amata ona pei se tasi i lana paaga i le aluga o taimi? | Faʻataʻi |
5 | O ai na atia'e le talitonuga o sitaili fa'apipi'i i mafutaga? | John bowby |
6 | O le fea o tagata anamua na fa'amanatuina le alofa i se fa'amanatuga e fa'amanino i le Aso Valenitina? | Roma Anamua |
7 | O le a le uiga o le fefe i le nofo toatasi? | Autophobia poʻo le Monophobia |
8 | O le a le la'asaga o se mafutaga e fa'aalia e ala i le fa'amalieina i se lagona masani pe a uma le tu'inanau muamua? | Ua fa'ai'u le vaega o le fa'amasani po'o le limerence |
9 | O ai ua ta'ua o le “Tama o Fautuaga mo Faaipoipoga i Aso Nei”? | Paulo Popenoe |
10 | O le ā le upu Eleni e faamatalaina ai le “alofa faaleuso”? | Filia |
11 | O fea le atunuu na sili atu ona taatele ai le “alofa i faaipoipoga” ina ua mavae le 1950s, ua luitauina ai le tu masani o faaipoipoga faatulagaina? | Initia |
12 | O le fea tusi “5 Love Languages” o loo otooto mai ai auala e lima e tautatala ai tagata ma malamalama ai i le alofa faalelagona? | Gary Chapman's "The Five Love Languages" |
13 | O le a le ituaiga alofa, i le gagana Eleni anamua, e faasino i le alofa faananau po o le alofa? | Eros |
14 | O le a le talitonuga e ta'u mai ai e tosina tagata ia i latou e eseese kenera puipuia nai lo i latou? | A'oa'oga lavelave fa'atasi (MHC). |
15 | O ai na tusia le "The Course of Love", suʻesuʻeina luitau o mafutaga umi? | Alain deBotton |
16 | O le a le manatu na faʻamatalaina e le fomaʻi mafaufau o Robert Sternberg i le vavalalata, tuʻinanau, ma le tautinoga o ona vaega autu? | Triangular Theory of Love |
17 | O fea le aganuu atonu e te faalogo ai i le faaupuga “je t'aime” o se folafolaga o le alofa? | Farani |
18 | O ai na fai mai, “O le alofa ma le alofaina o le lagona lea o le la mai itu uma e lua”? | Tavita Viscott |
19 | I le lalolagi o tafaoga faamasani i luga o le initaneti, o le a le uiga o le faapuupuuga “LDR”? | Sootaga Mamao |
20 | O ai le tusitala taʻutaʻua na tusia, “E leʻi sologa lelei le ala o le alofa moni”? | William Shakespeare |
Leai. | fesili | tali |
---|---|---|
1 | O ai e masani ona taʻua o le "Tama o Pulega Faʻaonaponei"? | Peter Drucker |
2 | O le fea faiga ta'ita'i e aofia ai ta'ita'i e fai fa'ai'uga e aunoa ma le fa'atalanoaina o a latou 'au? | Taʻitaʻi Faʻatonu |
3 | O ai na tusia le tusi taʻitaʻi seminal "The Art of War"? | Sun Tzu |
4 | I le ta'ita'iga, o le a le uiga o le acronym "SWOT"? | Malosiaga, Vaivaiga, Avanoa, Fa'amata'u |
5 | O ai na fausia le manatu o le "Transformational Leadership"? | James McGregor Burns |
6 | O le taʻiala taʻitaʻi "Leaders Eat Last" na faʻalauiloaina e le a le tagata mafaufau i aso nei? | Simon Sinek |
7 | O fea le atunuu na muamua faalauiloa ai le filosofia “Ta’ita’i Auauna”? | Iunaite Setete (saunia e Robert K. Greenleaf) |
8 | O le a le ituaiga taʻitaʻi e faʻaalia e taʻitaʻi e faʻatulaga tulafono manino ona laa i tua seʻi vagana ua manaʻomia se fesoasoani? | Laissez-faire Taʻitaʻi |
9 | O le a le “Peter Principle” e faatatau i le taitaiga ma le siitia? | "O tagata faigaluega e masani ona siitia i latou i le tulaga o le le agavaa." |
10 | O ai e lauiloa mo le "Level 5 Leadership" concept, lea e faʻafefiloi le lotomaualalo ma le manaʻoga faʻapolofesa? | O Jim Collins |
11 | I le ta'ita'iga, o le a le "MBWA" o se faiga masani? | “Pulega e ala i le Savalivali solo” |
12 | O ai le faifilosofia anamua na faapea mai, “O le e le mafai ona avea ma se soo lelei e le mafai ona avea ma se taitai lelei”? | Aristotle |
13 | O a "Three Cs" e manatu le fai pisinisi o Elon Musk e taua tele mo le taʻitaʻiga? | Feso'ota'iga, Si'osi'omaga, ma Galulue |
14 | O ai le peresitene o Amerika e masani ona suʻesuʻeina i vasega taʻitaʻi mo lana matafaioi i le taimi o le Taua a le Malo? | Aperaamo Lincoln |
15 | O le a le tusi ta'ita'i na tusia e Stephen R. Covey o loo lisiina ai faiga e fitu o tagata faamanuiaina? | “O Mausa e Fitu a Tagata e Sili ona Lelei” |
16 | O le fea le faiga ta'ita'i e aofia ai le fa'avasegaina o fa'ai'uga ma le autasi vaega? | Ta'ita'i Fa'atemokalasi pe Auai |
17 | I le aʻoaʻoga faʻaautaitai, o le a le faʻafeagai o le taʻitaʻiga "faʻatatau i galuega"? | Ta'ita'i e fa'atatau i tagata po'o Fa'aa'oa'oga |
18 | O ai na faapea mai, “O loo faia e le pulega mea sa’o; o le taitaiga o loo faia mea sa'o”? | Peter Drucker |
19 | O le a le aʻoaʻoga o uiga taʻitaʻi e fautua mai ai e fananau mai taʻitaʻi, ae le o faia? | The Great Man Theory |
20 | O ai le ta'ita'i pisinisi ta'uta'ua ma le Ofisa Sili o Pulega sa lauiloa i lana faiga ta'ita'i "Reality Distortion Field"? | Steve Jobs |
Leai. | fesili | tali |
---|---|---|
1 | O ai ua ta'ua o le “Tama o le Komepiuta”? | charles babbage |
2 | O le a le uiga o le fa'apuupuuga "URL" ile su'esu'ega i luga ole laiga? | Lisi o Suʻega o Punaoa |
3 | O le a le tausaga na faʻaalia ai le iPhone muamua? | 2007 |
4 | O le fea kamupani na atiaʻe le Android operating system? | |
5 | O le a le galuega autu a le PPU i totonu o se komepiuta? | Fa'agaioiina o fa'amatalaga |
6 | O le fea tekinolosi o loʻo i tua o cryptocurrencies pei o Bitcoin? | Blockchain |
7 | O ai na faʻavaeina Microsoft faʻatasi ma Bill Gates? | Paul Allen |
8 | O le a le mea faatekinolosi na faʻalauiloa e Sony i le 1979, lea na suia ai le faʻaaogaina o musika a le tagata lava ia? | Le Walkman |
9 | I le komepiuta, o le a le uiga o le "RAM"? | Manatu Avanoa Faʻatasi |
10 | O le fea kamupani na fa'alauiloaina le su'esu'ega fa'akomepiuta muamua i le 1993? | NCSA (National Center for Supercomputing Applications) |
11 | O le fea gagana fa'akomepiuta ua ta'ua o le “Tina o gagana uma”? | FORTRAN |
12 | O le a le mea tekonolosi lauiloa na pateni i lalo o le igoa "Programmable Signal Processor"? | Le isumu komepiuta |
13 | O le a le uiga o le "VPN" ile upega tafailagi komepiuta? | Faʻasinomaga Private Private |
14 | O ai na fa'amauina i le fatuina o le Upega Tafa'ilagi a le Lalolagi i le 1989? | Sir Tim Berners-Lee |
15 | I luga o ala o faasalalauga lautele, o le a le mea e masani ona faasino i ai le "DM"? | Savali Direct |
16 | O le fea tekinolosi sauai na mauaina YouTube i le 2006? | |
17 | O le fea atunuu ua lauiloa o le nofoaga na fanau ai robots? | Iapani |
18 | "Turing Test" i AI tekinolosi ua faaigoa i ai le paionia tekinolosi? | Alan Turing |
19 | O le a le tausaga na faʻatau atu ai e Amazon lana tusi muamua i luga ole laiga? | 1995 |
20 | O le fea tekinolosi e fa'aogaina ai le vai e fa'atupu ai le malosi e ala i le fa'aliliuina o le malosi o le kalave? | Malosiaga eletise |
Leai. | fesili | tali |
---|---|---|
1 | O ai na tusia le tusi taʻutaʻua “The Art of War”? | Sun Tzu |
2 | O le fea kamupani o loʻo faʻaaogaina le faʻaupuga "Just Do It"? | Nike |
3 | O le a le tausaga na tupu ai le Wall Street Crash, na mafua ai le Pa'u Tele o le Tamaoaiga? | 1929 |
4 | O ai na faʻavaeina Microsoft faʻatasi ma Bill Gates? | Paul Allen |
5 | O le a le fa'aupuga o le "CEO" e tu i le lalolagi fa'apisinisi? | Ofisa Sili o Pulega |
6 | O le fea kamupani vaiinu suamalie e ana le ituaiga Sprite, Fanta, ma Dasani? | Coca-Cola |
7 | Ua fautuaina e le “Blue Ocean Strategy” pisinisi ina ia agai i totonu o le a le ituaiga maketi? | Maketi e le'i fa'aaogaina, e leai ni tauvaga |
8 | O le a le filosofia pisinisi a Iapani o lona uiga o le "faʻaleleia pea"? | Kaizen |
9 | O fea le atunuu e sili ona tele le kofe i le lalolagi? | Brazil |
10 | I tulaga tau pisinisi, o le a le mea e tu ai le ROI? | Toe foi i luga o teugatupe |
11 | O ai le tusitala o le tusi “Rich Dad Poor Dad”? | Robert Kiyosaki |
12 | O le a le faʻataʻitaʻiga pisinisi e taulaʻi i le mauaina o tupe maua faifaipea? | Fa'ata'ita'iga Fa'atau |
13 | O le a le fa'atau oloa tele i luga ole laiga na amata o se faletusi i le 1994? | Amasone |
14 | Ole a le su'esu'ega "SWOT" ile pisinisi? | Malosiaga, Vaivaiga, Avanoa, Fa'amata'u |
15 | O le a le faaupuga Iapani e faʻamatalaina le faʻafuaseʻi ma le faʻamalosia o le faʻatinoina o manatu fou i totonu o se kamupani? | Kaikai |
16 | O le fea tech mogul o le na faavaeina SpaceX ma Tesla? | Aluna Musk |
17 | O ai na faavaeina le Virgin Group i le 1970s? | Lau Susuga Richard Branson |
18 | I le lalolagi pisinisi, o le B2B e tu mo le a le ituaiga mafutaga? | Pisinisi i Pisinisi |
19 | O le fea kamupani taavale na muamua faʻatinoina se laina faʻapotopotoga? | Ford Motor Company |
20 | O le a le mea e faatusa i ai mama e lima o le tagavai o le Olimipeka? | O konetineta e lima o le lalolagi |
Leai. | fesili | tali |
---|---|---|
1 | O ai se fomaʻi taʻutaʻua na tusia le “The Common Sense Book of Baby and Child Care” i le 1946? | Dr. Benjamin Spock |
2 | O le a le fa'apuupuuga "TTC" e masani ona fa'atusalia i fono a matua? | Taumafai e Toto |
3 | O le a le ituaiga fa'amatua e fa'aalia i le maualuga o le tali atu ae maualalo le mana'oga? | Fa'amatua Fa'atufau |
4 | O le a le auala o le aoaiina o tamaiti e aofia ai le le amanaiaina o ni amioga e faaitiitia ai? | faaumatiaga |
5 | O fea le atunu'u na fa'alauiloaina le meataalo fa'aa'oa'oga ua ta'ua o le "Lego"? | Denmark |
6 | I le mafaufau, o le a le igoa o le sootaga e atiaʻe i le va o pepe ma latou tausi? | piitaga |
7 | O le a le mea e uunaʻia ai e le “taʻitaʻia o le susu” pepe e ʻai? | Mea'ai malo na o latou lava |
8 | O le fea fomaʻi mafaufau na tuʻuina atu le aʻoaʻoga o le "tupuina o le mafaufau"? | Erik Erikson |
9 | O le a le fautuaga masani faamatua e fautuaina le tali vave atu i manaoga o se pepe? | Fa'apipi'i Matua |
10 | O ai na tusia le “The 5 Love Languages of Children”? | Gary Chapman ma Ross Campbell |
11 | O le a le "Metotia Ferber" e masani ona faʻaaoga e faʻatatau ai? | A'oa'oga moe pepe |
12 | O le fea auala i le tulaga faamatua e faamamafaina ai faiga masani ma le amio pulea? | Faamatua Pule |
13 | O le a le uiga o le "matua helikopa"? | Fa'amatua fa'aaafia ma ova le puipuiga |
14 | O le Montessori Method o loʻo faʻamamafaina ai le a le ituaiga o aʻoaʻoga mo tamaiti? | Taʻitaʻia e le tagata lava ia |
15 | O le fea faiga fa'amatua e fa'amoemoe e maua ai se paleni i le va o mana'oga ma le tali atu? | Faamatua Pule |
16 | O fea le atunu'u o lo'o fa'atinoina le taimi fa'agata failele ua ta'ua o le “nofo i le masina”? | ōmea |
17 | O fea le atunuu e sili ona ta'uta'ua ai le masani o le “ta'ele pepe”? | Amerika Tele |
18 | O le a le uiga o le fefe tele po o le popolevale o loo feagai ma nisi o tina fou pe a fanau? | Femafaufau i le Falemaʻi |
19 | O le fea laasaga, e tusa ai ma Erikson, e taulaʻi i le tauiviga a le tamaititi ma le tutoʻatasi? | Autonomy vs. Maasiasi ma Masalosalo |
20 | O le a le mataupu faavae autu o le “matua lelei”? | Fa'aaoga le fa'amalosia lelei i luga o fa'asalaga |
O le fa'amoemoe muamua o le fa'alauteleina lea o le fa'alauiloaina o le lalolagi, fa'alauiloa mafaufauga fa'apitoa, auai i talanoaga malamalama, ma faia fa'ai'uga lelei i le olaga i aso faisoo.
E mafai e tagata matutua ona faaleleia lo latou malamalama lautele e ala i le faitauina o tusi, nusipepa, ma mekasini, matamata i polokalama faaleaoaoga, auai i aoaoga, femalagaai, po o le faaaogaina o polokalama faaleaoaoga ma uepisaite.
O le malamalama lautele e taua tele i tulaga faʻapolofesa aua e fesoasoani e malamalama ai i faʻataʻitaʻiga o le lalolagi, faʻaleleia fesoʻotaʻiga faʻapitoa, faia faʻaiuga faʻamaonia, ma faʻaalia se uiga faʻapitoa i taimi o faʻatalanoaga poʻo talanoaga.
O le fa'afouina pea ma le su'eina o le malamalama lautele e mafai ona fa'aosofia ai galuega fa'atino, fa'aleleia le manatua, ma fa'aitiitia ai le fa'aletonu o le mafaufau ile olaga mulimuli ane.
O le malamalama lautele e le na o se auala e manumalo ai i suega pe fa'afiafiaina au uo.
Mo tagata matutua, o se meafaigaluega e tatalaina ai manatu fou, faʻamalosia le aʻoaʻoina o le olaga atoa, ma fesoasoani ia te oe e pulea se lalolagi e fesuisuiaʻi i taimi uma.
O le fa'aauau pea o aso nei e lelei mo lou lava olaga ma lou olaga faigaluega aua e fa'atumauina ai lou fia iloa, fa'amatalaga, ma aofia ai i le sosaiete.
Mata'utia le tasi; Ou te faʻamoemoe e taliina e lenei tusiga lau fesili.
Fautuaga a le Faʻatonu:
Afai e te iloa e lelei lenei tusiga, faʻamolemole faʻasoa i se uo.